akut sistit ne demek?

Akut sistit, mesanenin iç zarını etkileyen, ani başlangıçlı bir idrar yolu enfeksiyonudur (İYE). Genellikle bakteriyel bir enfeksiyon sonucu oluşur, ancak viral veya mantar enfeksiyonları da nadir durumlarda sebep olabilir. Kadınlarda erkeklerden çok daha sık görülür, çünkü kadınların üretrası (idrar yolunun dış açıklığı) erkeklerden daha kısa ve idrar torbasına daha yakın olduğu için bakterilerin mesaneye ulaşması daha kolaydır.

Belirtileri:

Akut sistitin en yaygın belirtileri şunlardır:

  • Sık idrara çıkma: İdrar yapma ihtiyacının sık ve acil olması.
  • Az miktarda idrara çıkma: Her idrara çıkmada az miktarda idrar gelmesi.
  • İdrar yaparken yanma hissi: İdrar yaparken ağrı ve yanma hissi.
  • İdrarda bulanıklık veya kötü koku: İdrarın normalden daha bulanık görünmesi ve kötü kokması.
  • Karın alt kısmında ağrı veya baskı hissi: Mesanenin bulunduğu bölgede ağrı veya baskı hissi.
  • Ateş ve titreme: Bazı durumlarda ateş ve titreme gibi genel enfeksiyon belirtileri de görülebilir. Bu, enfeksiyonun mesaneden böbreklere yayıldığının işareti olabilir (pirelonefrit).

Nedenleri:

Akut sistitin en yaygın nedeni, Escherichia coli (E. coli) gibi bakterilerin üretradan mesaneye girmesidir. Bu bakteriler genellikle bağırsaklarda bulunur. Diğer faktörler şunlardır:

  • Cinsel ilişki: Cinsel ilişki, bakterilerin üretraya girmesine neden olabilir.
  • İdrar yolunda tıkanıklık: İdrar yolunda taş veya tümör gibi tıkanıklıklar, bakterilerin çoğalması için uygun bir ortam yaratabilir.
  • İdrar retansiyonu: İdrarın mesanede uzun süre kalması, bakterilerin çoğalmasına neden olabilir.
  • Bağışıklık sistemi zayıflığı: Zayıf bir bağışıklık sistemi, enfeksiyon riskini artırır.
  • İdrar sondası kullanımı: İdrar sondası kullanımı, bakterilerin mesaneye girme riskini artırır.
  • Menstrüasyon: Menstrüasyon döneminde idrar yolu enfeksiyonu riski artar.

Teşhis:

Doktorunuz genellikle idrar kültürüne bakarak teşhis koyacaktır. İdrar kültürü, idrar örneğinde bulunan bakterileri belirlemek ve hangi antibiyotiğe karşı duyarlı olduklarını tespit etmek için yapılır. Fizik muayene ve idrar tahlili de yapılabilir.

Tedavi:

Akut sistit genellikle antibiyotiklerle tedavi edilir. Antibiyotik tedavisi genellikle 3-7 gün sürer. Doktorunuz, enfeksiyonunuza uygun olan antibiyotiği ve dozunu belirleyecektir. Bol sıvı tüketimi, semptomları hafifletmeye yardımcı olur.

Komplikasyonlar:

Tedavi edilmeyen akut sistit, böbrek enfeksiyonu (pirelonefrit) gibi daha ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu nedenle, akut sistit belirtileri yaşarsanız, hemen bir doktora danışmanız önemlidir.

Önemli Not: Bu bilgiler genel bir bilgi sağlamak amacıyla verilmiştir ve tıbbi tavsiye niteliği taşımaz. Akut sistit şüpheniz varsa, tanı ve tedavi için mutlaka bir sağlık uzmanına danışmalısınız. Kendi kendinize tedaviye başlamamalısınız.